دکتر سعید ملایری

فناوری‌های هوشمند صنعت وسایل تقویت کننده حس شنوایی را متحول کرده و قدرت درک صداهای مختلف را برای انسان‌ها افزایش داده است.

همیشه افراد کم‌شنوا یا ناشنوا نیستند که به ابزار تقویت صدا نیاز دارند. بسیاری از ما مکالمه‌ای را که به دلیل سروصدای پس‌زمینه شنیدنش دشوار است از دست می‌دهیم. ابزارهای مرتبط با شنوایی در آینده تنها محدود به تقویت شنوایی نخواهند بود و تغییراتی عظیم درراه است که چشمه‌ای از آن را در این گزارش خواهیم دید. آخرین نوآوری‌هایی که در عرصهفناوری‌های شنیداری دنبال می‌شود نه‌تنها باعث بهبود دریافت صدا برای افراد کم‌شنوا خواهد شد، بلکه این توانایی را دارد که حتی در آینده انسان را به ابرقهرمانی با توانایی‌های فوق بشری تبدیل کند!

عصر شنیدنی‌ها فرامی‌رسد

این روزها فناوری‌های شنیداری مبتنی بر شنوایی و گوش دادن، مانند هدفون، محافظ گوش، سمعک و دستگاه‌هایی که پارامترهای سلامتی را از طریق گوش اندازه‌گیری می‌کنند، با اصطلاحشنیدنی‌ها (hearable) تازه طبقه‌بندی می‌شوند. این کلیدواژه” فناوری‌های شنیداری ” نشانگر عصر جدیدی برای درمان مشکلات سلامتی مربوط به شنوایی است. برخی از این دستگاه‌ها می‌توانند چندین عملکرد را ترکیب کنند و به غیر سبک و رنگ و قابلیت دسترسی، در تشخیص یا درمان مسائل مرتبط با سلامتی نیز نوآوری داشته باشند.

بنابراین، اگر توماس ادیسون، مخترع بزرگ آمریکایی امروز زنده بود احتمالاً زندگی متفاوتی را در عصر فناوری دیجیتال می‌گذراند! ادیسون بیش از 12 سال از زندگی خود را با کم‌شنوایی و ناشنوایی سپری کرد. اگرچه شرایط او مانع از دستیابی وی به موفقیت‌های باورنکردنی در زندگی‌اش نشد اما تصور کنید اگر فناوری‌های جدید در عصر او وجود داشت چقدر کمک می‌کرد تا بیشتر از استعدادهای خود استفاده کند. بر اساس برآورد سازمان بهداشت جهانی، زندگی حدود 466 میلیون نفر در سراسر جهان 34 میلیون کودک امروزه تحت‌الشعاع کم‌شنوایی است و از فناوری جدید انتظار می‌رود این توانمندی را بهبود بخشند.

برنامه‌ها و اتوسکوپ‌های هوشمند (otoscope یا ابزار معاینهٔ گوش) برای تشخیص مشکلات شنوایی

روش‌های مختلفی برای ارزیابی مشکلات شنوایی و تشخیص زودهنگام اینکه آیا مثلاً گوش دادن به موسیقی راک تأثیری در توانایی درک صدا می‌گذارد یا خیر، وجود دارد. قبل از اینکه پاسخ دهید نه هیچ ربطی ندارد بد نیست از بیل کلینتون رئیس‌جمهور سابق آمریکا سؤال کنید (البته بهتر است خودتان سؤال نکنید و فقط اخبار را از طریق اینترنت دنبال کنید)!

کلینتون احتمالاً درنتیجه گوش دادن به موسیقی‌های بلند، استفاده از اسلحه شکاری و حضور در تجمع‌های سیاسی پر سروصدا و پیگیری و تمرکز روی مکالمات در اتاق‌های شلوغ مشکل دارد و اکنون سمعک می‌گذارد.

بنابراین، اگر می‌خواهید مطمئن باشید که در تعقیب صدا مشکلی ندارید در معاینه بعدی با پزشک در این مورد صحبت یا برنامه‌ای هوشمند را برای بررسی سطح شنوایی خود امتحان کنید. به‌عنوان‌مثال، تست شنوایی UHear برای اندروید و اگر گوشی آیفون دارید برنامهٔ Mimi Test برای iPhone می‌تواند به شما بگوید که آیا باید برای معاینه بیشتر به پزشک مراجعه کنید یا خیر.

همچنین، اخیراً انواع مختلفی از اتوسکوپ هوشمند برای تشخیص مشکلات شنوایی به بازار عرضه‌شده است. برخی از این موارد، به‌عنوان‌مثال، CellScope، TYM Otoscope و محصول TytoCare را می‌توان به یک تلفن هوشمند متصل بنابراین تنها با چند حرکت می‌توان این محصول را به اتوسکوپ تبدیل کرد. به‌این‌ترتیب، کاربر می‌تواند از گوش هر یک از اعضای خانواده عکس یا فیلم گرفته و آن را برای مشاوره به متخصص گوش و حلق و بینی ارسال کند. این امر به‌ویژه در مورد کودکان خردسال یا اقوام مسن بسیار مفید است، زیرا آن‌ها کمتر از بقیه تمایل به مراجعه به مطب پزشک دارند یا حتی بر ای‌شان سخت‌تر است.

گوش، اندام نصب فناوری‌های آینده

فناوری‌های فعلیِ مراقبت از شنوایی، به‌طور عمده در قالب سمعک‌های مختلف و کاشت حلزون (ابزاری الکترونیکی که از طریق جراحی در گوش قرار می‌گیرد و شنوایی افراد ناشنوا یا کم‌شنوا را تقویت می‌کند.) عرضه می‌شوند. در ده سال گذشته، تحولات عظیمی در فناوری‌های شنیداری صورت پذیرفته است:

سمعک‌ها از دستگاه‌های دیجیتال به ابزار پزشکی چندمنظوره تبدیل‌شده‌اند. در حال حاضر، سمعک‌هایی وجود دارد که به اینترنت دسترسی دارد، با تلفن هوشمند هماهنگ است و می‌تواند در هر ثانیه 100 بار کل محیط صدا را اسکن کرده و قبل از تحویل آن، سروصدا را کاهش بدهد. کارشناسان همچنین می‌گویند که فناوری بلوتوث به‌زودی به یکی از ویژگی‌های استاندارد سمعک تبدیل خواهد شد.

تمرکز کلی در حال حاضر بر این است که جدیدترین دستگاه‌هایی که مشکلات شنوایی را بهبود می‌بخشند، از یک ابزار پزشکی ساده به «دستیار دیجیتال» پیچیده برای انجام وظایفی که ممکن است فراتر از «فقط اصلاح شنوایی» باشد، تغییر کنند، درنتیجه احتمالاً افراد دارای سمعک در آینده به ابرقهرمانانی با ویژگی‌های علمی-تخیلی تبدیل خواهند شد!

به‌عنوان‌مثال، TV Ears، به افرادی که دچار کم‌شنوایی هستند کمک می‌کند تلویزیون را بدون افزایش صدا به‌وضوح بشنوند. سال گذشته Starkey Hearing Technologies سمعکی به بازار ارائه کرد که می‌تواند فعالیت بدنی را اندازه‌گیری کند و افتادن یا سقوط کردن فرد را تشخیص دهد. این شرکت همچنین در حال کاربر روی حسگرهای پیشرفته مانند حسگر ضربان قلب و قابلیت‌های مرتبط با سلامتی است تا کاربردهای سمعک را افزایش دهد.

پیوند هوش مصنوعی و سمعک

محصول Livio AI، با استفاده از حسگرهای کوچک، از هوش مصنوعی برای فیلتر کردن نویز و انتخاب صدا و تمرکز بر روی منابع صوتی خاص استفاده می‌کند. به‌عنوان‌مثال، زمانی را تصور کنید که در یک رستوران شلوغ حضور دارید. درعین‌حال، این محصول معیارهای مختلف سلامتی، ازجمله قدم زدن، بالا رفتن از پله‌ها و فعالیت‌های شناختی مثل میزان مکالمات و… را ردیابی می‌کند. چنانچه پیش‌تر گفته شد، محصولات جدید مبتنی بر فضای ابری هستند.

ویژگی دیگر سمعک‌های جدید این است که به‌صورت آنی ترجمه از 27 زبان مختلف را انجام می‌دهد! بنابراین فردی که مشکل شنوایی دارد قادر خواهد بود حتی در کشوری که یک کلمه از زبان مردم بومی را نمی‌فهمد بهتر از بقیه زبان آن‌ها را درک کند. سمعک Nuear با عنوان Circa AI روی کیفیت صدا تمرکز دارد و مدعی است به‌عنوان یک وسیله پوشیدنی علائم حیاتی و سلامت مغز را ردیابی می‌کند. به‌علاوه، دارای حسگرهای یکپارچه است و به‌عنوان یک دستیار عمل می‌کند.

گوگل نیز روی الگوریتمی تازه‌کار می‌کند که ممکن است به‌زودی بتواند سیگنالی گفتاری را در میان انبوهی از صداهای پس‌زمینه جدا کند. این نوع A.I جهشی بزرگ فناوری شنوایی است و به افرادی که دچار کم‌شنوایی هستند صرف‌نظر از محیطی که در آن هستند کمک خواهد کرد.

در آینده باید انتظار چه چیزی را داشت؟

هم‌زمان با پیشرفت‌های فناوری‌های شنیداری و صرف‌نظر از برنامه‌های تلفن‌های هوشمند، اتوسکوپ‌ها، سمعک‌ها و کاشت حلزون، انتظار می‌رود از طریق علم ژنتیک و به کمک کریسپر بتوان به‌عنوان روشی برای تغییر درمان اختلال شنوایی به‌صورت دائمی حساب کرد. سال گذشته این خبر منتشر شد که دانشمندی روسی در حال کار روی زوج ناشنوایی است تا به طریقی ژن‌های معیوب GJB2 را در هنگام لقاح مصنوعی خنثی کند تا کودک آن‌ها این نقص ژنتیکی را از والدین خود به ارث نبرد.

درحالی‌که این حوزهعلم به‌شدت محل بحث است و بسیاری از دانشمندان و متخصصان اخلاق زیستی نظرات متقابلی را ارائه می‌دهند اما می‌توان امید داشت با استفاده از روش‌های ویرایش ژن بتوان برای دهه‌های بعدی به‌طورکلی مسئله ناشنوایی را در انسان ریشه‌کن کرد و نیاز به سمعک را برای همیشه از بین برد.

منبع: خبرگزاری آنا